‘Ik weet het niet meer’: 10 bewezen manieren om rust en overzicht te vinden

Waarom denk jij: “Ik weet het niet meer”?

Iedereen belandt wel eens op zo’n punt waarop alles stil lijkt te vallen. Je hoofd zit vol twijfel en de vraag “ik weet het niet meer” blijft rondspoken. Soms gebeurt dat na iets ingrijpends, zoals het verlies van een dierbare, je baan of het einde van een relatie. Maar ook in minder heftige situaties kan het opduiken: je staat op een kruispunt in je leven en hebt geen idee welke richting je moet kiezen. Misschien zie je de mogelijkheden niet eens meer en voelt het alsof je muurvast zit. Of je ziet juist wél allerlei opties, maar raakt daardoor compleet overweldigd en komt geen stap verder. Dat zijn precies de momenten waarop “ik weet het niet meer” extra zwaar weegt.

Situaties waarin het “Ik weet het niet meer”-gevoel ontstaat

Er zijn talloze momenten waarop je jezelf kunt betrappen op die ene frustrerende gedachte: ik weet het niet meer. Denk bijvoorbeeld aan:

• Je zit met een lastig dilemma en het antwoord ligt allesbehalve voor de hand.
• Je voelt je somber en weet niet hoe je je mindset weer positiever kunt krijgen.
• Dingen lopen totaal niet zoals je had gehoopt, maar wat je wél wilt? Daar kom je ook niet uit.
• Je voelt je niet fijn op je werk en twijfelt of dit de juiste baan of plek voor jou is. Maar die twijfel jaagt je ook angst aan: ben je eigenlijk wel klaar voor een carrièreswitch?
• Je worstelt met je relatie en weet niet of je nu het gesprek moet aangaan, moet doorzetten of juist een rigoureuze beslissing moet nemen.
• Er is iets groots veranderd in je leven – een nieuwe baan, een kindje, samenwonen of verhuizen – en je merkt dat je moeite hebt om je plek weer te vinden.
• Je loopt steeds tegen dezelfde patronen aan, zoals bewijsdrang of een te groot verantwoordelijkheidsgevoel, en je blijft denken: ik weet het niet meer, hoe kom ik hieruit?
• Je koestert diep van binnen een grote droom, maar het voelt zo onbereikbaar dat je niet durft te beginnen of het zelfs niet hardop durft uit te spreken.

Wat deze situaties met elkaar gemeen hebben

Het lastige aan al deze momenten is dat je er eindeloos over kunt piekeren. Misschien hoop je stiekem dat de antwoorden vanzelf komen als je er maar lang genoeg over nadenkt. Maar juist door in je eentje te blijven malen, raak je vaak alleen maar verder van huis. In plaats van helderheid krijg je meer doemscenario’s, extra twijfels en nog meer kanttekeningen voorgeschoteld. En voor je het weet, denk je niet alleen “ik weet het niet meer” – maar voelt het alsof je helemáál de weg kwijt bent.

Maar hoe erg is het eigenlijk om te denken: “Ik weet het niet meer”?

Niet zo lang geleden zat ik zelf middenin zo’n fase waarin ik dacht: ik weet het niet meer. Er speelde niets dramatisch – geen grote tegenslagen, geen verdrietige gebeurtenissen. Sterker nog, ik voelde me op zich prima. Maar toch bleef dat knagende gevoel hangen. Ik hunkerde naar nieuwe uitdagingen en kansen, maar tegelijk verlangde ik ook naar rust en overzicht. Mijn hoofd voelde chaotisch, en ik vroeg me constant af: welke kant moet ik op?

In eerste instantie probeerde ik krampachtig het antwoord te vinden. Ik las boeken, struinde eindeloos het internet af en luisterde naar podcasts in de hoop een richting te ontdekken. Totdat ik het boek ‘Van klacht naar kans’ van Juriaan Galavazi tegenkwam. Zijn boodschap bleef bij me hangen:

Wat als het oké is om het niet te weten? Wat als het volkomen normaal is dat je soms geen helder antwoord hebt, en dat je zelden iets met 100% zekerheid beslist? Er zijn maar twee zekerheden in het leven: je geboorte en je dood. Alles daartussenin is onvoorspelbaar. Durf dat toe te laten.

Ik zette het luisterboek op pauze en liet die woorden bezinken. Het raakte me diep. Want ik was zó hard aan het zoeken naar snelle oplossingen, terwijl ik vergat stil te staan bij wat ik écht voelde. In plaats van vechten tegen het ongemak van “ik weet het niet meer”, besefte ik dat het juist krachtig is om dat gevoel er even te laten zijn.

Het is allesbehalve fijn om je stuurloos te voelen. Maar hoe erg is het nou echt om het niet te weten? Is het niet menselijk en volkomen normaal dat je soms meer vragen dan antwoorden hebt? Sinds ik dat besef toeliet, probeer ik vaker ruimte te geven aan die onzekere periodes. En eerlijk: dat geeft zóveel lucht.

Hoe ga je om met de gedachte: “Ik weet het niet meer”?

Omdat ik weet dat ik zeker niet de enige ben die af en toe met een groot vraagteken boven het hoofd rondloopt, deel ik graag 10 inzichten die mij helpen tijdens zulke fases. Ze zijn niet bedoeld om het per se meteen weer wél te weten, maar vooral om rust te brengen in de situatie waarin je denkt: ik weet het niet meer.

1. Zie “ik weet het niet meer” als een beginpunt

Twijfel betekent niet dat je vastzit – het kan juist het startsein zijn van iets nieuws. Misschien zit je op een kruispunt en word je gedwongen om terug te gaan naar de kern: Wat wil ik eigenlijk echt? Wat geeft me energie? Waar droom ik van? Het feit dat je jezelf die vragen stelt, is op zich al waardevol.

Twijfel kan je aansporen om te veranderen: om te stoppen met dingen die niet meer bij je passen, om ruimte te maken voor wat wél goed voelt, of om simpelweg opnieuw te kiezen. Soms komt er uit dat gevoel iets bijzonders voort.

Zelf begon ik mijn blog op precies zo’n “ik weet het niet meer”-moment. Ik was net afgestudeerd, had geen idee welke richting ik op moest, en de banen lagen niet bepaald voor het oprapen. Terwijl de afwijzingen zich opstapelden, vroeg ik mezelf af: Wat geeft me oprecht plezier? Het antwoord was duidelijk: schrijven.

Dus begon ik op een gewone dag met een simpele blog. Niet omdat ik precies wist waar het heen zou gaan, maar juist omdat ik dat níét wist. En inmiddels zijn we acht jaar verder.

2. Wees oké met het “ik weet het niet meer”-gevoel

Het is niet altijd makkelijk om toe te geven dat je het even niet weet. Natuurlijk voelt het veiliger als je precies weet wat je te wachten staat en welke stappen je moet zetten. Maar laten we eerlijk zijn: het leven is zelden zo voorspelbaar. Vaak zit het juist vol onverwachte wendingen en onzekerheden. Accepteren dat je het soms simpelweg niet wéét, kan je uiteindelijk veel meer brengen dan jezelf uitputten in de zoektocht naar snelle antwoorden.

Gun jezelf de tijd om dingen uit te zoeken, om je vragen te laten sudderen en om te voelen wat die onzekerheid met je doet. Het is helemaal oké, ook als het ongemakkelijk aanvoelt.

Voor je vooruitkomt, moet je soms eerst door een lastige fase heen. Zo durfde ik pas volledig voor het ondernemerschap te kiezen nadat ik maandenlang zoekende was naar wat mijn droombaan eigenlijk moest zijn. Juist die verwarrende periode waarin ik met mijn handen in het haar bij een loopbaancoach zat, legde de basis voor wat later mijn bedrijf zou worden.

Elke nieuwe richting begint vaak met het besef: dit is het niet. En ook al voelt dat niet fijn, het kan achteraf een van de meest waardevolle fases blijken te zijn.

3. Sta stil en voel in plaats van direct op zoek te gaan naar oplossingen

Als je denkt “ik weet het niet meer”, is het verleidelijk om meteen naar oplossingen te grijpen. Zelf ken ik dat maar al te goed: bij elk dilemma dook ik standaard meteen in Google, op zoek naar advies, lijstjes en coaches die wisten wat ik zelf niet wist. Maar hoe meer informatie ik vond, hoe voller mijn hoofd werd – en hoe groter de onrust soms werd.

Inmiddels probeer ik het anders te doen. Want als die ik weet het niet meer-momenten je ook iets kunnen leren, waarom zou je er dan zo snel mogelijk doorheen willen racen? Ik heb ontdekt dat het vaak veel zinvoller is om even stil te staan en echt te voelen wat er speelt.

Wat vertelt de onrust je eigenlijk? Zit er boosheid onder? Verdriet? Misschien frustratie of een knoop in je maag? Waar komt dat gevoel vandaan, en wat wil het je duidelijk maken?

Juist door stil te staan bij wat er écht leeft, kun je helderder krijgen waar het wringt. In plaats van koste wat kost het ongemak te willen ‘fixen’, is het soms krachtiger om ruimte te maken voor het gevoel zelf. Vaak ontdek je dan vanzelf wat je nodig hebt – en dat lucht enorm op.

4. Vergroot je energiegevers en schrap je energievreters

Wanneer je denkt: ik weet het niet meer, is dat vaak niet los te zien van hoe je je energie verdeelt. Grote kans dat een flink deel van je energie opgaat aan dingen die je leegzuigen in plaats van voeden. Misschien ga je met lood in je schoenen naar je werk, voel je je niet op je gemak bij bepaalde mensen, of zit je vast in verplichtingen die je eigenlijk weinig opleveren. Het kan ook dat je jezelf onbewust uitput doordat je veel te streng bent voor jezelf of eindeloos blijft piekeren.

Klinkt dat herkenbaar? Dan is het goed om stil te staan bij de andere kant: wat zou je juist méér energie geven? Als je nu drie dingen moet noemen die je blij maken of opladen, welke zijn dat dan? Reserveer elke dag minstens een half uur om daarmee aan de slag te gaan.

En minstens zo belangrijk: breng je energievreters in kaart. Wat kost je de meeste kracht of sleept je naar beneden? Kijk hoe je die kunt verminderen. Kun je bijvoorbeeld je piekermoment beperken tot een ‘piekerkwartiertje’? Of kun je jezelf vrijstellen van een aantal verplichtingen die eigenlijk helemaal niet zo urgent zijn? Dat schept ruimte voor de dingen die je écht vreugde brengen.

5. Zet één kleine stap – dat brengt vaak al veel in beweging

Op dagen dat je blijft hangen in ik weet het niet meer, helpt het enorm om één kleine stap te zetten. Alleen al het nemen van een minuscule stap kan het verschil maken tussen stilstaan en langzaam weer vooruitkomen.

We zijn geneigd om eindeloos in ons hoofd te blijven zitten, doemscenario’s uit te denken en te wachten op een perfect antwoord. Maar de waarheid is: pas als je daadwerkelijk íets doet, ontstaat er beweging. Alleen door actie ontdek je wat je werkelijk wilt en wat je volgende stap kan zijn.

Kies daarom vandaag een mini-actie die haalbaar voelt en weinig drempels opwerpt. Het hoeft niet groot te zijn – het gaat erom dat je íets doet om in beweging te komen.

Een paar voorbeelden van zo’n eerste stap:

• Ben je ongelukkig in je baan? Noteer drie dingen die je zoekt in een ideale functie, speur wat rond op vacaturesites, of stuur een bericht naar een loopbaancoach.
• Heb je twijfels over je relatie? Plan vandaag nog een openhartig gesprek met je partner om je gevoel te delen. Het hoeft niet meteen een besluit te zijn – soms brengt praten al helderheid.
• Voelt het alsof je vastzit in een sleur? Organiseer spontaan een uitstapje of probeer iets kleins en nieuws, zoals een ander gerecht koken of een nieuwe wandelroute ontdekken.
• Merk je dat beperkende overtuigingen je in de weg zitten? Doe vandaag bewust iets dat die gedachte uitdaagt. Vind je bijvoorbeeld dat je niemand mag belasten? Bel iemand op en deel hoe je je voelt.
• Heb je veel spanning in je lijf? Kies vandaag voor ontspanning: doe een yogasessie, luister naar een meditatie op YouTube of zeg ‘nee’ tegen een afspraak die je leegtrekt.

Soms is één kleine stap niet meer dan het versturen van een mailtje. Maar geloof me: die eerste stap kan precies zijn wat je nodig hebt om het pad weer stukje bij beetje zichtbaar te maken. Zo kom je steeds dichter bij weten wat je wilt – en wat niet.

6. Besef dat je altijd vrij bent om te kiezen – ook als het niet zo voelt

Een van de lastigste dingen aan het ik weet het niet meer-gevoel is dat het soms gepaard gaat met het idee dat je vastzit. Het lijkt alsof je geen keuzes meer hebt, alsof je in een situatie zit waar geen ontsnappen aan is. Alsof je op een sneltrein zit die maar blijft doorrazen, zonder dat je kunt uitstappen. Je hebt die baan nu eenmaal al jaren; je kunt toch niet zomaar stoppen? Of je voelt je verplicht loyaal te blijven aan iemand omdat die persoon altijd voor je klaarstond – je kunt hem of haar toch niet teleurstellen?

Maar wat als dat allemaal wél mogelijk is?

Ik herken dat beklemmende gevoel zelf maar al te goed. Lang twijfelde ik of ik mijn loondienstbaan wel mocht opzeggen. Ik was bang om collega’s teleur te stellen of het team in de steek te laten. Het voelde alsof ik gevangen zat in omstandigheden waar ik niet uit kon breken. Maar uiteindelijk ontdekte ik: die gevangenis zat vooral in mijn hoofd.

Wat ik heb geleerd? Jij hebt altijd een keuze. Echt áltijd. Of je nu ergens 2 jaar of 20 jaar werkt – je mag op elk moment besluiten dat het niet meer klopt voor jou. Zelfs als alles er aan de buitenkant nog perfect uitziet – je relatie, je werk, je imago – jij bepaalt of het nog goed voelt. En nee, dat hokje waar je jezelf in hebt geplaatst ("ik ben nou eenmaal verlegen" of "ik ben loyaal") hoeft niet je eindbestemming te zijn.

Het leven dendert door, maar jij mag besluiten dat je een andere afslag neemt. Jij bent vrijer dan je misschien denkt.

7. Ontdek je kernwaarden

Een van de krachtigste hulpmiddelen als je denkt ik weet het niet meer, is het onderzoeken van je kernwaarden. Wat zijn dat precies? Kernwaarden zijn de principes of kwaliteiten die jij het allerbelangrijkst vindt in je leven. Denk aan:

• Vrijheid
• Creativiteit
• Authenticiteit
• Groei
• Uitdaging
• Stabiliteit
• Plezier
• Balans
• Verbinding

Iedereen heeft zo’n persoonlijke ‘innerlijke kompas’. Op de site van De Steven vind je bijvoorbeeld een lijst van 300 kernwaarden ter inspiratie. Maar het gaat erom: welke waarden zijn voor jóu essentieel?

Kernwaarden helpen je beter aanvoelen waarom je ergens over twijfelt of waarom iets wringt. Ze maken helder of een bepaalde situatie nog bij je past, of juist niet meer.

Ik geef een voorbeeld uit mijn eigen ervaring: een van mijn belangrijkste kernwaarden is ‘uitdaging’. Toch zat ik ooit in een baan die me totaal niet prikkelde. Het werk was saai, er lag weinig op mijn bordje en ik voelde me steeds minder gemotiveerd. Toch hield ik mezelf voor dat ik gewoon beter mijn best moest doen. Totdat ik samen met een loopbaancoach mijn kernwaarden in kaart bracht. Toen viel het kwartje: het lag niet aan mij, het lag aan de match. Mijn behoefte aan uitdaging werd simpelweg niet vervuld. Dat inzicht hielp me om knopen door te hakken en een werkplek te zoeken die wél bij mij paste.

Door je kernwaarden scherp te hebben, kun je sneller herkennen waar je energie van krijgt en wat niet meer werkt. En dat helpt je weer vooruit – zelfs als je nu denkt: ik weet het niet meer.

8. Deel je “ik weet het niet meer”-gevoel met anderen

Je kunt jezelf soms helemaal gek piekeren. Gedachten blijven maar in cirkeltjes draaien zonder dat je echt verder komt. Misschien blijf je hangen in worstcasescenario’s of voelt het alsof je muurvast zit. Juist op zulke momenten is het enorm waardevol om hulp van buitenaf in te schakelen – of dat nu één persoon is of een heel supportteam.

Wanneer ik zelf vastloop in mijn gedachten, helpt het altijd om mijn gevoel te delen met iemand anders. Vaak zien anderen wél mogelijkheden die jij zelf over het hoofd ziet. Of ze stellen net die ene scherpe vraag die jou weer een stap verder helpt.

Waar jij misschien alleen maar obstakels ziet, herkennen anderen juist de stappen die je al hebt gezet. En waar jij denkt dat je nergens uitkomt, ziet iemand anders misschien wel precies de uitweg die jij nog niet had overwogen.

Dus praat over wat je bezighoudt. Dat kan met een goede vriendin, een collega (zeker als het over werk gaat), een familielid of zelfs gewoon met een buurvrouw die je vertrouwt. Vind je het lastig om met mensen uit je directe omgeving te praten? Dan kan een coach of professional je helpen om je gedachten te ordenen en weer helderheid te krijgen.

9. Stap uit je routine en probeer iets nieuws

Een goede manier om wat lucht in een ik weet het niet meer-fase te brengen, is iets totaal nieuws proberen. Het helpt niet alleen om je gedachten even te verzetten, maar het kan je ook verrassen met nieuwe inzichten of interesses.

Denk bijvoorbeeld aan:

• Een boek lezen buiten je gebruikelijke genre, gewoon om te ontdekken of het je aanspreekt.
• Een nieuwe sport uitproberen – misschien is fitness niks voor jou, maar wie weet vind je kickboksen of padel wél leuk.
• Mindfulness of yoga testen, zeker als je denkt “Dat is niets voor mij” – juist dan kan het verfrissend zijn.
• Een creatieve hobby oppakken die je nog nooit geprobeerd hebt, zoals keramiek, schilderen of kalligrafie.
• Een online cursus volgen in een vakgebied dat je totaal onbekend is.

Door uit je comfortzone te stappen, ontdek je vaak kanten van jezelf die je nog niet kende. Het kan je helpen om nieuwe interesses te ontwikkelen en brengt soms zelfs onverwacht plezier of rust. Ook al voelt het spannend of ongemakkelijk, het is de moeite van het proberen waard.

10. Verzet bewust je gedachten

Als je – net als ik soms – iemand bent die graag controle wil houden, kan het heel verleidelijk zijn om obsessief bezig te blijven met je ik weet het niet meer-situatie. Maar juist doordat je er zo mee bezig bent, raak je soms alleen maar dieper verstrikt in je eigen gedachten.

Daarom helpt het enorm om je focus regelmatig bewust te verleggen. Doe iets wat je volledig afleidt van je dilemma of twijfel. Maak een lange wandeling in de natuur, duik een middagje een museum in, kijk een luchtige film of ga iets doen waar je simpelweg blij van wordt.

Het is goed en gezond om serieus over je vragen na te denken, maar het is minstens zo belangrijk om je hoofd af en toe rust te gunnen. Juist door die afstand ontstaan er soms vanzelf nieuwe inzichten – en zo niet, dan heb je in elk geval even ademruimte gecreëerd.